पारिभाषिक शब्द :
विज्ञान-तंत्रज्ञान, उदयोग, कृषी, शिक्षण, प्रशासन, विधी, वाणिज्य, कला संस्कृती इत्यादी क्षेत्रांशी संबंधित संकल्पनांच्या प्रकटीकरणासाठी पारिभाषिक शब्दांचा उपयोग केला जातो. त्यांच्या वापरामुळे त्या-त्या क्षेत्रांमधील ज्ञानव्यवहार अधिक नेमका तसेच सुस्पष्ट होतो. त्यादृष्टीने पारिभाषिक शब्दांना अनन्यसाधारण महत्त्व असते. याठिकाणी तुमच्या माहितीसाठी काही महत्त्वाचे पारिभाषिक शब्द दिले आहेत.
Academics | विदयाभ्यास |
Elected | निर्वाचित |
Administration | प्रशासन |
Encyclopedia | विश्वकोश |
Agenda | कार्यक्रम पत्रिका |
Enrolment | नावनोंदणी |
Auditor | लेखापरीक्षक |
File | संचिका |
Backlog | अनुशेष |
Felicitation | गौरव |
Barometer | वायुभारमापक |
Foundation | प्रतिष्ठान |
Barcode | दंडसंकेत |
Gazette | राजपत्र |
Broadband | विस्तारित वहन |
Geology | भूशास्त्र |
Circular | परिपत्रक |
Guest House | अतिथीगृह |
Commissioner | आयुक्त |
Guard of Honour | मानवंदना |
Criticism | समीक्षा |
Herald | अग्रदूत |
Dean | अधिष्ठाता |
Habitat | प्राकृतिक वसतिस्थान |
Director | संचालक |
Honorary | मानद, मानसेवी |
Domain | अधिक्षेत्र |
Hygiene | आरोग्यशास्त्र |
Domicile | अधिवास |
Iceberg | हिमनग |
Draft | मसुदा, धनाकर्ष |
Incentive | प्रोत्साहनपर |
Increment | वाढ |
Recommendation | शिफारस |
Industrialization | औदयोगिकीकरण |
Rest House | विश्रामगृह |
Journal | नियतकालिक |
Runway | धावपट्टी |
Jubilee | महोत्सव |
Self defence | स्वसंरक्षण |
Junction | महास्थानक |
Senate | अधिसभा |
Keep pending | प्रलंबित ठेवणे |
Share Certificate | समभागपत्र |
Keyboard | कळफलक |
Superintendent | अधीक्षक |
Kindergarten | बालकमंदिर |
Symposium | परिसंवाद |
Labour welfare | कामगार कल्याण |
Technician | तंत्रज्ञ |
Land holder | भूधारक |
Telecommunication | दूरसंपर्क |
Lawyer | विधिज्ञ/वकील |
Terminology | परिभाषा |
Layout | आखणी, मांडणी |
Thesis | प्रबंध |
Meteorology | हवामानशास्त्र |
Unbiased opinion | पूर्वग्रहविरहीत मत |
Migration Certificate | स्थलांतर प्रमाणपत्र |
Upgradation | उन्नयन |
Minute book | कार्यवृत्त पुस्तक |
Up to date | अदययावत |
Motto | ब्रीदवाक्य |
Utility | उपयुक्तता |
Nationalism | राष्ट्रवाद |
Vacancy | रिक्त पद |
Nervous System | चेतासंस्था |
Validity | वैधता |
Notification | अधिसूचना |
Verification | पडताळणी |
Noteworthy | उल्लेखनीय |
Official | कार्यालयीन |
Organisation | संघटना |
Organic Farming | सेंद्रिय शेती |
Paediatrician | बालरोगतज्ज्ञ |
Pedestrian | पादचारी |
Personal Assistant | स्वीय सहायक |
Procession | मिरवणूक |
Qualified | अर्हतापात्र |
Quality Control | गुणवत्ता नियंत्रण |
Quick Disposal | त्वरित निकाली काढणे |
Quorum | गणसंख्या |
Vocational School | व्यवसाय शिक्षण शाळा |
Waiting list | प्रतीक्षासूची |
World Record | विश्वविक्रम |
Working Capital | खेळते भांडवल |
Writ | न्यायलेख |
X-ray | क्ष-किरण |
Xerox | नक्कलप्रत |
Yard | आवार |
Yearbook | संवत्सरिका |
Zero Hour | शून्यकाळ |
Zoologist | प्राणिशास्त्रज्ञ |
Zone | परिमंडळ, विभाग |
Reader | प्रपाठक, वाचक |
इंग्रजी आणि मराठी म्हणी
1. A bad workman always blames his tools नाचता येईना अंगण वाकडे |
2. Jack of all trades and master of none. एक ना धड भाराभर चिंध्या. |
3. No pains, no gains. कष्टाविण फळ नाही. |
4. Listen to people, but obey your conscious. ऐकावे जनाचे पण करावे मानाचे. |
5. A fig for the doctor when cured. गरज सरो नि वैदय मरो. |
6. Many a little makes a mickle. थेंबे थेंबे तळे साचे. |
7. An empty vessel makes much noise. उथळ पाण्याला खळखळाट फार |
8. Might is right. बळी तो कान पिळी. |
9. As you sow, so you reap. दाम करी काम. |
10. Money makes the mare go. पेराल तसे उगवेल. |
11. Necessity is the mother of invention. बुडत्याला काडीचा आधार. |
12. A drowning man will clutch at a straw. गरज ही शोधाची जननी आहे. |
13. Between two stools we come to the ground. नवी विटी नवे राज्य. |
14. New lords, new laws. दोन्ही घरचा पाहुणा उपाशी. |
15. No rose without a thorn. गर्जेल तो पडेल काय? |
16. Barking dogs seldom bite काट्यावाचून गुलाब नाही. |
17. Doctor after death जुने ते सोने. |
18. Old is gold. वरातीमागून घोडे. |
19. Out of sight, out of mind. चार दिवस सासूचे, चार दिवस सुनेचे. |
20. Every dogs has his day. दृष्टीआड सृष्टी. |
21. Too many cooks spoil the broth. घरोघरी मातीच्या चुली. |
22. Every house has its skeleton. बारा सुगरणी तरी आमटी आळणी. |
23. First come first served. हाजीर तो वजीर. |
24. Union is strength. एका हाताने टाळी वाजत नाही. |
25. It takes two to make a quarrel. एकी हेच बळ. |
26. Where there is a will, there is a way. इच्छा तेथे मार्ग. |
काही साहित्यिकांची टोपण नावे व पूर्ण नावे
टोपणनाव | लेखक |
मोरोपंत | मोरेश्वर रायाजी पराडकर |
काव्यविहारी | धोंडो वामन गद्रे |
लोकहितवादी | गोपाळ हरी देशमुख |
यशवंत | यशवंत दिनकर पेंढरकर |
रे. टिळक | नारायण वामन टिळक |
अनिल | आत्माराम रावजी देशपांडे |
केशवसुत | कृष्णाजी केशव दामले |
विभावरी शिरुरकर | मालतीबाई विश्राम बेडेकर |
माधवानुज | काशीनाथ हरी मोडक |
राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज | माणिक बंडोजी ठाकूर |
बी | नारायण मुरलीधर गुप्ते |
मनमोहन | गोपाळ नरहर नातू |
नाथमाधव | द्वारकानाथ माधवराव पितळे |
बी. रघुनाथ | भगवान रघुनाथ कुळकर्णी |
बाळकराम (नाटक) गोविंदाग्रज (कविता) | राम गणेश गडकरी |
अमरशेख | शेख महबूब हसन |
बालकवी | त्र्यंबक बापूजी ठोमरे |
आरती प्रभु | चिंतामण त्र्यंबक खानोलकर |
गिरीश | शंकर केशव कानेटकर |
चारुता सागर | दिनकर दत्तात्रय भोसले |
माधव ज्युलियन | माधव त्रिंबक पटवर्धन |
दया पवार | दगडू मारुती पवार |
विनोबा | विनायक नरहर भावे |
ग्रेस | माणिक सितारामपंत गोडघाटे |
कुंजविहारी | हरिहर गुरुनाथ कुळकर्णी |
प्रेमानंद गज्वी | आनंद शंकर गजभिये |
अज्ञातवासी | दिनकर गंगाधर केळकर |
पठे बापूराव | श्रीधर कृष्णाजी कुळकर्णी |
ठणठणपाळ | जयवंत द्वारकानाथ दळवी |
काही साहित्यिक व त्यांच्या प्रसिद्ध रचना
साहित्यिकाचे नाव | पुस्तक |
लक्ष्मीबाई टिळक | स्मृतिचित्रे |
श्री. म. माटे | उपेक्षितांचे अंतरंग |
श्री. ज. जोशी | आनंदीगोपाळ |
वि. वा. शिरवाडकर | नटसम्राट |
विश्राम बेडेकर | रणांगण |
गोदावरी परुळेकर | जेव्हा माणूस जागा होतो |
वसंत कानेटकर | रायगडाला जेव्हा जाग येते |
जी. ए. कुलकर्णी | काजळमाया |
गंगाधर गाडगीळ | एका मुंगीचे महाभारत |
ना. सं. इनामदार | राऊ |
श्री. ना. पेंडसे | रथचक्र |
गो. नी. दांडेकर | पडघवली |
विंदा करंदीकर | अष्टदर्शने |
अण्णाभाऊ साठे | फकिरा |
शंकरराव खरात | तराळ अंतराळ |
शांता शेळके | चौघीजणी |
महेश एलकुंचवार | वाडा चिरेबंदी |
किरण नगरकर | सात सक्कं त्रेचाळीस |
प्र. ई. सोनकांबळे | आठवणींचे पक्षी |
अनिल अवचट | माणसं |
नारायण सुर्वे | माझे विदयापीठ |
सुनीता देशपांडे | आहे मनोहर तरी |
व्यंकटेश माडगूळकर | बनगरवाडी |
द. मा. मिरासदार | मिरासदारी |
रणजित देसाई | स्वामी |
मंगेश पाडगांवकर | सलाम |
मारुती चितमपल्ली | पक्षी जाय दिगंतरा |
नरहर कुरुंदकर | धार आणि काठ |
मधु मंगेश कर्णिक | माहिमची खाडी |
आनंद यादव | झोंबी |
दया पवार | बलुतं |
लक्ष्मण माने | उपरा |
रंगनाथ पठारे | ताम्रपट |
नरेंद्र जाधव | आमचा बाप आन् आम्ही |
लक्ष्मण गायकवाड | उचल्या |
उत्तम कांबळे | आई समजून घेताना |
अरुणा ढेरे | कृष्णकिनारा |
विश्वास पाटील | पानिपत |
राजन गवस | तणकट |
सदानंद देशमुख | बारोमास |
किशोर शांताबाई काळे | कोल्हाट्याचं पोर |
भालचंद्र नेमाडे | कोसला |
ज्ञानपीठ पुरस्कारप्राप्त मराठी साहित्यिक
साहित्यिकाचे नाव |
विष्णु सखाराम खांडेकर |
विष्णू वामन शिरवाडकर (कुसुमाग्रज) |
गोविंद विनायक करंदीकर (विंदा करंदीकर) |
भालचंद्र वनाजी नेमाडे |